26 feb 2019

SON EN GALEGO

IES XOÁN MONTES
EDLG
ENCONTRO DE MÚSICA EN GALEGO
SON EN GALEGO”
11 DE MARZO, LUNS
11:30 hs
AULA DE MÚSICA

recitando



na parte musical

19 feb 2019

DÍA DA POESÍA, DÍA DE ROSALÍA...TANTO MONTA...MONTA TANTO

O DÍA 21 DÍA DA POESÍA...

...O DÍA 24 DÍA DE ROSALÍA


CELEBRAMOS A POESÍA COMO FORMA DE EXPRESAR AS REALIDADES...
COMO FORMA DE LOITA, DE REIVINDICACIÓN DE DEREITOS...
COMO FORMA DE PLACER ESTÉTICO E DEBER ÉTICO...

IMOS ALÓ...¡¡¡¡¡¡


A POESÍA É O GRAN MILAGRE DO MUNDO

Insinareiche sin berros.
O poeta é un mestre sin ira.
Levareite ó meu reino,
onde te agarda
a bandeira da espranza.

Non che amostraréi aquéla
triste, abatida sobre o mastro,
solitaria baixo unha chuvia cincenta.
Estóu arrepentido de pensar
que o máis brosmo e brután dos homes
non poida descalzarse
pra entrar no noso reino.
               (¡A poesía é o gran milagre do mundo!)

Eu faréi que olles a través das túas maos toscas
a luz da túa sangre.
Puliremos a túa frente de seixo
hasta case facela lúa.
Non che faréi erguer pesadas pedras,
nin subir o monte máis alto
onde cravada está
a bandeira do meu verso,
nin soster cos teus hombros as noites.
Todo esto xa o ten feito o poeta
por ti, pra ti e máis pra o mundo.
Eu asegúroche que quedarás enviso
fitando prás estrelas.
O xoto palpexar das túas maos
chegará a conocer as rosas invisibles na noite.
Sentirás o borboriño da propia sangre
i o silencio que todos levamos
cando digas:
os seos da miña amada…
Quedarás deslumbrado pola súa luz,
baixo da sombra verde no bosque.

                   (¡A poesía é o gran milagre do mundo!)
Faremos música do teu vocerío.
Eiquí estamos coa túa lingoaxe vulgar.
Nomearás calquera cousa
–árbol, cabalo, pedra…–
e veralos nacer coa súa vida máis íntima,
cos seus contornos máis puros.
Olla esa formiga,
ise argueiro mouro…
¿Qué delicados dedos de alfareiro
puideron modelar tan pequechiño corazón,
que latexa agora baixo dos altos árboles?
¿Non te decatas de que se movéu o silencio?
É esa noitarega
que nesgóu o bosque:
doces, xordas plumas,
abanador da noite.
Luís Pimentel, Sombra do aire na herba
                                                      



      A ROSALÍA

Do mar pola orela
mireina pasar,
na frente unha estrela,
no bico un cantar.
E vina tan soia
na noite sin fin,
¡que inda recei pola probe da tola
eu, que non teño quen rece por min!
A musa dos pobos
que vin pasar eu,
comesta dos lobos,
comesta se veu…
Os ósos son dela
que vades gardar.
¡Ai, dos que levan na frente unha estrela!
¡Ai, dos que levan no bico un cantar!
      
Manuel Curros Enríquez (1992) Poesía galega completa. Vigo. Galaxia. 


CASTELLANOS DE CASTILLA

Castellanos de Castilla,
tratade ben ós galegos;
cando van, van como rosas;
cando vén, vén como negros.
Cando foi, iba sorrindo,
cando ven, viña morrendo;
a luciña dos meus ollos,
o amantiño do meu peito
Aquel máis que neve branco,
aquel de dozuras cheo,
aquel por quen eu vivía
e sen quen vivir non quero.
Foi a Castilla por pan
e saramagos lle deron;
déronlle fel por bebida.
peniñas por alimento.
Déronlle, en fin, canto amargo
ten a vida no seu seo…
¡Casteláns, casteláns,
tendes corazón de fero!
¡Ai!, no meu corazonciño
xa non pode haber contento,
que está de dolor ferido,
que está de loito cuberto.
Morreu aquel que eu quería
e para min non hai consolo:
so hai para min, Castilla,
a mala lei que che teño.
Permita Deus, casteláns,
casteláns que aborrezo,
que antes os galegos morran
que ir a pedirvos sustento.
Pois tan mal corazón tendes,
secos fillos do deserto,
que se amargo pan vos gañan,
dádesllo envolto en venero.
Aló van, malpocadiños,
todos de esperanzas cheos,
e volven, ¡ai!, sen ventura
cun caudal de desprezos.
Van probes e tornan probes,
van sans e tornan enfermos,
que anque eles son como rosas,
tratádelos como negros.
¡Casteláns de Castela,
tendes corazón de aceiro,
alma coma as penas dura,
e sen entrañas o peito!
En tros de palla sentados,
sen fundamentos, soberbios,
pensas que os nosos filliños
para servirvos naceron.
E nunca tan torpe idea,
tan criminal pensamento
coubo en máis fatuas cabezas
ni en máis fatuos sentimentos.
Que Castela e Casteláns,
todos nun montón, a eito,
non valen o que unha herbiña
destes nosos campos frescos.
Só pezoñosas charcas
detidas no ardente solo
tes, Castela, que humedezan
eses teus labios sedentos.
Que o mar deixoute esquecida
e lonxe de ti correron
as brandas augas que traen
de plantas sen sementeiros.
Nin árbores que dean sombra,
nin sombra que preste alento…
Chaira e sempre chaira,
deserto e sempre deserto…
Esto che tocou, coitada,
por herdanza no universo,
¡miserable fanfurriñeira!,
triste herdanza foi por certo.
En verdade non hai, Castela,
nada coma ti tan feo,
que aínda mellor que Castela
valera dicir inferno.
¿Por que aló fuches, meu ben?
¡Nunca tal houberas feito!
¡Trocar campiños floridos
por tristes campos sen rego!
¡Trocar tan claras fontiñas,
ríos tan murmuradores
por seco polbo que nunca
mollan as bágoas do ceo!
Mais, ¡ai!, de onda min te fuches
sen dó do meu sentimento,
e aló a vida che quitaron ,
aló a mortiña che deron.
Morriches, meu queridiño,
e para min non hai consolo,
que onde antes te vía, agora,
xa solo unta tomba vexo.
Triste como a mesma noite,
farto de dolor o peito,
pídolle a Deus que me mate,
porque xa vivir non quero.
Mais en tanto non me mata,
casteláns que aborrezo,
hei, para vergonza,
heivos de cantar xemendo:
¡Casteláns de Castela,
tratade ben ós galegos:
cando van, van como rosas;
cando vén, vén como negros!

ROSALÍA DE CASTRO

13 feb 2019

SAN VALENTIN

                        SAN VALENTIN



                       AMA EN GALEGO




AMOR APRESURADO
Miráchesme, miréiche, nos miramos;
Sorríchesme, sorrinme, os dous sorrimos;
Nos nosos ollos nosa imaxe vimos:
Ti nos meus, eu nos teus nos retratamos,
Desde entonces ;amor nos abrasamos;
Un mesmo gusto ou pena os dous sentimos,
E anque a paraxes diferentes imos,
Decote no camiño tropezamos.
Xa que do corazón libres dispomos,
Ós paxaros dos bosques imitemos,
Que os niños fan entre ramaxe e gomos;
Nosa doce ventura apresuremos,
Que a vida é curta e responsables somos
Do tempo tan precioso que perdemos.

Francisco Añón Paz (1966) Poesías Galegas, A Coruña. Publicacións da Real
Academia Galega.



Con augas de sede vella
namorar eu namoreina,
meu amigo!
Con unha herba lixeira
namorar eu namoreina,
meu amigo!
Namorar eu namoreina
con unha cantiga leda,
meu amigo!
Namorar eu namoreina
con ar da primavera,
meu amigo!

Álvaro CUNQUEIRO




Por amor nacín da terra.
Por amor son o que son.
Por amor canto o meu canto,
por amor.
Por amor sángranme os pulsos
e ábreseme o corazón.
Por amor doénme os ollos.
Por amor, só por amor.


Darío Xoan CABANA








6 feb 2019

certame de grafitis "debuxa en galego"

IES XOÁN MONTES

EDLG

CERTAME DE GRAFITIS
 

BASES DO CERTAME 

1. Convocatoria e participantes
O ENDL DO IES XOÁN MONTES DE LUGO convoca un CERTAME de graffitis,
que comprende dúas categorías:
- Categoría A, dirixida ao alumnado DOS CURSOS 1º, 2º E 3ºde Educación Secundaria Obrigatoria matriculados no IES XOÁN MONTES
- Categoría B, alumnado de 4º DA ESO e Bacharelato, matriculados no IES XOÁN MONTES


2. Premios e condicións
Outorgaranse dous premios por categoría
- O primeiro premio de cada categoria será de 25 euros en material escolar
- O segundo premio de cada categoria será de 15 euros en material escolar

3. Presentación de bosquexos.
Cada alumno/a  poderá presentar un  só Graffiti,  que deberá ser orixinal, inédito e non premiado anteriormente. Cada bosquexo irá identificado co nome, apelidos e curso do autor/a. A entrega dos mesmos efectuarase por correo electrónico, no enderezo  ies.xoan.montes@edu.xunta,es. indicando no asunto da mensaxe “CERTAME DE GRAFFITI”. Os convocantes resérvanse o dereito de rexeitar aqueles bosquexos que atenten contra á dignidade persoal, colectiva ou inciten á violencia, á xenofobia, ou calquera tipo de discriminación ou resulten vexatorios.


4. Prazo de presentación
O prazo de presentación será dende o día 18 ao 28 de febreiro de 2019

5. Tema.
O tema versará sobre o uso e a promoción da lingua galega no centro educativo e na sociedade.


6. Técnica
A técnica utilizada para a realización do graffiti será calquera que o autor/a considere oportuna e que poida ser reproducida en tañaño A3 ou maior. Logo de ser dixitalizada, enviarase por correo electrónico ao devandito enderezo mail. (Os primeiros e segundos permios de cada categoría serán reproducidos en maior tamaño e expostos nos corredores do Centro). Aqueles traballos non premiados poderán, de ser o caso, expostos en tamaño A3 nos corredores do centro xunto aos premiados.)


7. Xurado e fallo do concurso
O xurado do Certame estará formado por tres  membros da comunidade educativa. O xurado procederá á elección dos proxectos premiados.
Calquera das dúas categorías do certame poderá quedar deserta.
O fallo do Certame será inapelable.
A efectos do Certame o xurado valorará: a orixinalidade, calidade artística, dificultade de execución e fidelidade ao tema do Certame.

8. Dereitos de autor
Os convocantes poderán reproducir os graffitis
nas súas páxinas web, nas súas publicacións, carteis, blogs, etc
ou noutros soportes propagandístico ou informativos, aparecendo sempre a autoría.
Os participantes renuncian a calquera dereito de autor sobre os traballos presentados.

9. Aceptación das bases.
A participación na presente convocatoria obriga
 a aceptación destas bases. Tanto os
organizadores como o xurado poderán interpretar estas bases en todos aqueles aspectos non previstos nas mesmas. Calquera modificación destas bases será
anunciada debidamente.

10. Entrega de premios
A data e hora de entrega de premios será comunicada na Web do centro e no blog do EDLG “As Trasnadas do Xoán”.